Werknemers die moeite hebben met lezen, schrijven, rekenen of omgaan met de computer. Het komt vaker voor dan u denkt. Dat is niet alleen vervelend voor de werknemer zelf, maar maakt ook uw organisatie gevoeliger voor fouten. Gelukkig kunt u daar als werkgever iets aan doen. De bibliotheek in de buurt helpt u daar graag bij. Marja Henssen van SCHUNCK Bibliotheek in Heerlen vertelt over de mogelijkheden.
Marja Henssen is beleidsmedewerker Basisaardigheiden Laaggeletterdheid SCHUNCK. Zij legt uit: “Laaggeletterdheid, moeite met rekenen of weinig digitale vaardigheden. Maar liefst één op de vijf Limburgers heeft daar last van. Dat maakt hen kwetsbaar, zowel privé als in hun werk. Bijvoorbeeld omdat ze instructies niet goed kunnen lezen, apparatuur minder makkelijk kunnen bedienen of doordat ze minder zelfvertrouwen hebben. Als bibliotheek vinden we het belangrijk om, vanuit onze maatschappelijke functie, mensen daarbij te helpen. Daarom bieden we allerlei cursussen aan, zoals lees- en schrijftrainingen en hulp bij digitale vaardigheden. De trainingen worden zowel individueel als in kleine groepjes gegeven, verzorgd door onze vrijwilligers.”
De bibliotheek werkt zo informeel en laagdrempelig mogelijk. Marja: “Het fijne aan een bibliotheek is dat je er makkelijk binnen kunt lopen, bovendien kunnen we veel faciliteiten gratis aanbieden. Maar het is niet voor iedereen makkelijk.
Veel mensen schamen zich voor hun laaggeletterdheid en proberen het te verbloemen. Zeker op het werk, bijvoorbeeld omdat ze bang zijn voor ontslag. Vaak komen werkgevers er pas achter op het moment dat het misgaat, als er fouten worden gemaakt of als een werknemer niet goed functioneert.
Om dat taboe te doorbreken, willen we werkgevers hier in de regio bewuster maken van het probleem. Dat doen we door – vaak samen met onze taalambassadeurs, stuk voor stuk ervaringsdeskundigen – uit te leggen hoe ze laaggeletterdheid kunnen herkennen. Een veel voorkomend voorbeeld is een werknemer die steeds vragen komt stellen bij zijn leidinggevende in plaats van een mail of appje te sturen. Of die steeds aan zijn collega’s vraagt om een instructie nog eens uit te leggen, terwijl het ook op papier staat. Als werknemers het probleem herkennen, is het de vraag wat ze eraan kunnen doen. De eerste stap daarbij is: begrip tonen voor je werknemer en laten zien dat je bereid bent om in hem of haar te investeren.”
Dat investeren kan door de werknemer een taaltraining aan te bieden. Marja: “Als bibliotheek bieden we niet alleen cursussen op onze eigen locaties, maar ook bij bedrijven in huis. Het fijne daaraan is dat de werknemers dit onder werktijd kunnen doen.
Natuurlijk moet een werkgever dan wel bereid zijn om een ruimte beschikbaar te stellen en werknemers hiervoor vrij te roosteren. Bij WOZL, het voormalige LICOM, is bijvoorbeeld een open leercentrum ingericht waar werknemers met behulp van docenten van Vista College aan hun taalvaardigheid en financiële en digitale vaardigheden kunnen werken.
Daarnaast gaan we kleine pilots starten, ondersteund door de taalvrijwilligers van SCHUNCK Bibliotheek, rondom financiële vaardigheden en reizen met openbaar vervoer. Andere bibliotheken in de regio ondersteunen onder andere bij leeskringen op de werkvloer en organiseren Klik & Tik cursussen voor medewerkers tijdens werktijd in de bibliotheek. WOZL ziet de meerwaarde hiervan in: werknemers functioneren beter dankzij de trainingen, maar krijgen meer zelfvertrouwen en weten beter hun weg te vinden naar allerlei (overheids)instanties. Dat helpt hen bij het oplossen en voorkomen van financiële problemen. Indirect zorgt dat ook weer voor gelukkigere en gezondere werknemers.”
Er valt dus heel wat te winnen door te investeren in de taal-, reken- en digitale vaardigheden van werknemers. Toch zijn er nog maar weinig werkgevers die deze stap zetten. “Veelal komt dat door onwetendheid”, meent Marja. “Daarnaast weten werkgevers niet altijd waar ze moeten aankloppen, bovendien denken ze dat het om een flinke investering gaat.
Maar er zijn diverse subsidies beschikbaar, waar ook werkgevers gebruik van kunnen maken. Niet alleen op het gebied van laaggeletterdheid, maar ook om migranten te ondersteunen bij de inburgering. En niet alleen als bibliotheek bieden we ondersteuning, ook andere partijen zetten zich hiervoor in. Zo is er het Bondgenootschap Geletterdheid Parkstad, waarin we samenwerken met diverse welzijnsorganisaties, gemeentes, Vista College en een groeiend aantal bedrijven. Samen maken we ons sterk om laaggeletterdheid in de regio aan te pakken en mensen sociaal sterker te maken. Dat is goed voor de vaardigheden en het zelfvertrouwen van de werknemers, waardoor ze beter kunnen functioneren en van meerwaarde kunnen zijn voor het bedrijf, aangezien ze betere perspectieven hebben.”
